Przygotowanie psychiczne jest niezbędnym elementem treningu każdego sportowca. Dotyczy ono wielu aspektów – w tym kształtowania pewności siebie, prawidłowego rozwijania motywacji sportowej, budowania pozytywnych relacji z trenerem i zespołem. W procesie tym uczestniczy wiele osób - zawodnik, trener, koledzy, koleżanki z drużyny, rodzice.
W Szkole Mistrzostwa Sportowego im. J.Kałuży i H.Reymana z młodymi piłkarzami pracuje psycholog dr Joanna Basiaga-Pasternak, która jest pracownikiem naukowym Zakładu Psychologii AWF Kraków.
W cyklu SMS Kraków, dr Basiaga-Pasternak stara się zwrócić państwa uwagę na znaczenie wszystkich osób, które uczestniczą w procesie szkolenia. W poprzedniej części poruszony został aspekt rodzica w treningu młodego zawodnika. Teraz czas na trenera oraz jego niełatwej i odpowiedzialnej roli.
Trener jest osobą profesjonalnie przygotowaną do swojego zawodu. We współczesnym sporcie nadrzędną staje się zasada indywidualizacji. I to nią powinien kierować się szkoleniowiec określając poziom możliwości poszczególnych zawodników a następnie odpowiednio dobierając zadania adekwatne do umiejętności. W przypadku młodych graczy mamy niekiedy do czynienia z rozwojem dysharmonijnym, przyspieszonym, opóźnionym. W innym tempie rozwijają się chłopcy, w innym dziewczęta. O tym należy pamiętać. Nie zawsze wiek metrykalny odpowiada temu biologicznemu.
Pracując z dziećmi i młodzieżą należy zatem uwzględnić tego typu różnice w rozwoju zawodników. Stąd i dobór poziomu trudności zadań powinien być uwarunkowany tymi czynnikami. Nie powinno się przesadnie porównywać młodych graczy innymi osobami, bo to może powodować frustrację i prowadzi do rezygnacji ze sportu.
Trener piłki nożnej pracujący z młodymi graczami to osoba, która bardzo często obdarzana jest ogromnym autorytetem. Ale na ten autorytet trzeba zapracować. Poprzez stosowanie obustronnej komunikacji (nie tylko mówimy, ale i słuchanie zawodnika), otwartość na potrzeby gracza, i konsekwencję. Trener powinien być konsekwentny i szczery w tym co mówi i robi. Brak konsekwencji w słowach i czynach powoduje spadek wiary do trenera.
Bill Beswick w książce Focused for Soccer. How to win the mental game (2010), wymienił następujące cechy trenera, które powinny odgrywać kluczową rolę w pracy szkoleniowca. Są to: wiedza (trener jako ekspert), komunikacja, przekonanie (do tego co robi), otwartość (słucha innych, dzieli się poglądami, rozumie emocje), inteligencja oraz zaufanie. Cabrini w książce The Psychology of Soccer (1999), uważa natomiast, że kluczem do sukcesu trenera jest jego pewność siebie obok umiejętności interpersonalnych i komunikacyjnych.
Trener powinien być też empatyczny (zna i rozumie emocje zawodników, umie spojrzeć na nie z ich perspektywy) oraz cechować się samokontrolą (dotyczy to głównie samokontroli emocjonalnej w relacjach z dziećmi).
Trener jest zatem wychowawcą, nauczycielem, mentorem, niekiedy powiernikiem trudnych spraw. To niełatwy zawód. To duża odpowiedzialność. Trenerzy nigdy nie powinni o tym zapominać.
dr Joanna Basiaga-Pasternak
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz